Publicaties - Involvation

Stresstesten van je Supply Chain: Zo Identificeer je Kwetsbaarheden

Geschreven door Jeroen Scheepers | 26 februari 2025

Sinds de pandemie de onlosmakelijke link tussen een soepel draaiende supply chain en sterke bedrijfsresultaten aan het licht bracht, nemen bedrijven maatregelen om hun veerkracht te verbeteren. Maar hoe weet je zeker dat je optimaal bent voorbereid op de onvermijdelijke verstoringen die voor ons liggen? In deze blog van Jeroen Scheepers van Involvation legt hij uit hoe je een ‘stresstest’ van je supply chain kunt uitvoeren. "Om de kritieke kwetsbaarheden in je specifieke context te identificeren, moet je rekening houden met drie aspecten van veerkracht: bedrijfsstrategie, sectorgebonden factoren en je eigen veerkracht-gerelateerde capaciteiten.

Waarom het versterken van de veerkracht van de supply chain een prioriteit is

Met alle materiaaltekorten en leveringsvertragingen die tijdens de pandemie zijn ervaren nog vers in het geheugen, hebben veel bedrijven het verbeteren van hun toeleveringsketenveerkracht als prioriteit gesteld. Terecht hebben zakelijke leiders erkend dat we in een volatiele, onzekere, complexe en ambigue (VUCA) wereld leven. Ze willen optimaal voorbereid zijn op toekomstige uitdagingen, of die nu voortkomen uit veranderende marktdynamiek, economische schommelingen, geopolitieke spanningen en conflicten, of ‘zwarte zwaan’-gebeurtenissen die per definitie onverwacht plaatsvinden.

Balans tussen heden en toekomst

Laten we één ding duidelijk stellen: ik prijs elk bedrijf dat werkt aan het versterken van zijn supply chain veerkracht. Het is tenslotte geen gemakkelijke opgave om topprestaties in het heden te handhaven en tegelijkertijd stappen te ondernemen om succes in de toekomst te waarborgen. Maar zoals een supply chain-manager in de bouwsector me onlangs vroeg: hoe weet je of je de juiste stappen zet om echt voorbereid te zijn op wat komen gaat?

resDat is een zeer goede vraag, en eigenlijk een die meer organisaties zichzelf zouden moeten stellen. Dit zette me aan het denken over hoe de veerkracht van de supply chain kan worden getest. Ik realiseerde me dat het uiteindelijk neerkomt op het identificeren van de kritieke kwetsbaarheden in uw specifieke context.

Strategie en sectorgebonden factoren

Hoe pakt je dit aan? En hoe zorgt je ervoor dat je de juiste balans vindt tussen kostenefficiëntie en veerkracht? Want, zoals altijd in het bedrijfsleven, is het belangrijk om tijd en geld te investeren in maatregelen die de meeste impact hebben – om, zoals het gezegde luidt, ‘je gevechten zorgvuldig te kiezen’.

Voorbereiden op de toekomst begint met een duidelijke strategie: wat is je waardepropositie, waar ligt de focus van je organisatie, en waarin moet je uitblinken om concurrentievoordeel te behalen? Om een stap voor te blijven op veranderingen, moet je ook inzicht hebben in de specifieke uitdagingen binnen uw sector die van invloed zijn op aanbod, vraag en het concurrentielandschap.

Analyseer uw capaciteiten

Als volgende stap in de stresstest van je supply chain moet er kritisch worden gekeken naar de veerkracht-gerelateerde capaciteiten. Dit betekent het beoordelen van je prestaties op de volgende vijf competentiegebieden:

  • Samenwerking: intern (bijv. S&OP/IBP) en/of extern (bijv. delen van prognoses, planningen en andere informatie met leveranciers)

  • Flexibiliteit: binnen leveranciersovereenkomsten (bijv. flexibele volumes) en/of dual sourcing (bijv. alternatieve leveringsopties)

  • Zichtbaarheid: bijv. vroege waarschuwingssystemen, inzicht in de potentiële risico's bij Tier 2- en Tier 3-leveranciers

  • Wendbaarheid: snelheid en responsiviteit op veranderende vraag in termen van de operaties (bijv. productie, magazijnbeheer) en/of processen (bijv. besluitvorming)

  • Redundantie: buffers om fluctuaties in de vraag op te vangen (bijv. voorraadbeheer, overcapaciteit in productie of uitbestedingsopties)

Het is niet alleen bijna onmogelijk om op alle vijf de competentiegebieden hoog te scoren, maar ook onnodig. Als de lager scorende gebieden echter in strijd zijn met je strategie of verhinderen dat je een sectoruitdaging aanpakt, vormen ze een kwetsbaarheid. Om de juiste beslissingen te nemen over welke verbeteringen nodig zijn en wanneer, moet je je prestaties en capaciteiten beoordelen binnen de context van zowel je strategie als je sectorprofiel.

Identificeer kritieke kwetsbaarheden

Je kunt bijvoorbeeld een lage score hebben op redundantie omdat je benuttingsgraad van apparatuur bijna 100% is. Of misschien heb je trage besluitvormingsprocessen, wat je wendbaarheid vermindert. Of wellicht ontbreekt het je aan flexibiliteit om plotselinge pieken in de vraag op te vangen. Dit zouden kritieke kwetsbaarheden zijn als je een klantgerichte strategie nastreeft, die vereist dat je je aanpast aan de wensen en behoeften van je klanten – maar minder belangrijk als je een kostleiderschapsstrategie hanteert, waarbij efficiëntie de belangrijkste drijfveer is.

Op dezelfde manier zou een lage score op zichtbaarheid een groter probleem vormen voor bedrijven in sectoren waar tracking en tracing cruciaal zijn. Denk bijvoorbeeld aan de voedings-, farmaceutische en mode-industrie, waarbij de laatste momenteel extra onder de loep ligt vanwege milieubewuste en sociale overwegingen (ESG).

Manieren om uw supply chain veerkracht te verbeteren

Zodra je de kritieke kwetsbaarheden van de supply chain hebt geïdentificeerd in het licht van uw bedrijfsstrategie en sectoruitdagingen, zijn er meerdere manieren om deze aan te pakken. Een van onze klanten in de hightechproductie ontdekte bijvoorbeeld hiaten op het gebied van samenwerking en zichtbaarheid. Om de samenwerking te versterken, investeerde het bedrijf in het betrekken van leveranciers bij een solide geïntegreerd bedrijfsplanningsproces (IBP) en zette het vendor-managed inventory (VMI) constructies op. Om de zichtbaarheid te verbeteren, hielpen we de fabrikant bij het in kaart brengen van de supply chain en het transparanter maken van de Tier 2- en Tier 3-leveranciers.

Bij een andere klant in de auto-industrie ondersteunden we de overgang naar een meer modulaire productontwerpmethode, waardoor standaardisatie tussen grondstoffen en componenten werd verbeterd, wat resulteerde in meer flexibiliteit. Dit werd verder versterkt door een dual-sourcing oplossing.

Bereid u voor op morgen, faciliteer vandaag

Het testen van de veerkracht van je supply chain draait om het identificeren van je kritieke kwetsbaarheden. Om dit te doen, moet je je capaciteiten analyseren binnen de context van de strategie van je organisatie en de sectorgebonden factoren. Door deze drie factoren te combineren, kun je je supply chain versterken door de meest effectieve verbeteringen te realiseren, geprioriteerd op basis van de inspanning-batenverhouding op de korte en lange termijn, zodat je optimaal bent voorbereid op morgen terwijl je vandaag succesvol blijft.

Meer weten over hoe je je supply chain veerkrachtiger maakt? Schrijf je hier in voor de Masterclass Resilience. 

Je kunt ook contact opnemen met Involvation voor hulp bij het identificeren van je kritieke kwetsbaarheden binnen je supply chain en deskundig advies over hoe je deze kunt aanpakken.