Bent u laatst ook gegrepen door ‘Het geheim van de HEMA’, die prachtdocumentaire van de VPRO waarin Hema-baas Ronald van Zetten een jaar lang van nabij wordt gevolgd? Het toont een prachtig staaltje leiderschap, met nu eens supply chain management in het centrum van de aandacht. Fast fashion om precies te zijn.
Deze documentaire begint met een nietsvermoedende ontwerpster damesmode. Gebogen over de zomercollectie van het volgend jaar kwalificeert ze, overduidelijk betrokken, item na item op het Hema-gevoel. Of het wel voldoende ongecompliceerd en echt Nederlands is. Of ze daarmee de mode al of niet volgt, vindt ze niet zo belangrijk. Klanten die de laatste mode willen moeten maar elders shoppen. En dat haar collectie pas 38 weken later op het schap ligt, speelt voor haar schijnbaar geen rol. Hema is anders en uniek.
Al snel wordt duidelijk dat Van Zetten een geheel andere visie heeft. Als Hema op termijn wil overleven zal het goedkoper moeten inkopen. Om goedkoper te kunnen inkopen zal het meer moeten inkopen. Om meer te kunnen inkopen zal het meer moeten verkopen. En om meer te kunnen verkopen zal het de mode op de voet moeten volgen, ja mogelijk zelfs maken. Geen time-to-market van 38 weken maar van zes tot acht, net als Zara. Niet vier collecties, maar elke week iets nieuws.
Tot grote verrassing van zijn leverancier reist Van Zetten zelf naar China om hem, onder het mom van fast fashion, te vragen mee te werken de levertijd drastisch te verkorten. Gaf de lacherige reactie van de leverancier Van Zetten al niet veel vertrouwen, blijkt een paar minuten later dat hij heeft besloten de jarenlange relatie met zijn Chinese modeleverancier te beëindigen. De mode moet in het vervolg uit Turkije komen. Sneller en vaker. Fast fashion! Tot ontsteltenis van de eerder genoemde ontwerpster damesmode. Haar werk van maanden, en erger nog haar beeld van wat de Hema is, kan zo de prullenbak in.
Van Zetten dendert ondertussen door. Het waarom wordt de kijker al snel duidelijk. Gaandeweg krijgt hij ook steeds meer Hema medewerkers op de razende trein. Uiteindelijk ook de hoofdontwerpster. So far, so good.
Halverwege de film doet Van Zetten echter een opvallende uitspraak. ‘De doorlooptijd zit niet in productie zelf, maar daarbuiten.’ Wat hij echter niet zegt, is waar de doorlooptijd dan wel in zit. Laat staan wat de oorzaak is. Natuurlijk kost transport uit Turkije minder tijd. In plaats van vijf weken varen is het nu drie dagen rijden uit Turkije. Maar dat verklaart bij lange na niet het verschil tussen 38 weken en zes tot acht. Er moet dus meer zijn.
De film gezien hebbende, denk en hoop ik dat Van Zetten het geheim kent. Variabiliteitsmanagement, oftewel management van variabiliteit in vraag, processen en doorstroming. Als Hema de variabiliteit niet managet, managet de variabiliteit de Hema. Het gevolg: lange, onbetrouwbare doorlooptijden tegen hoge kosten. Om een fundamentele stap te zetten zal Hema dus de toenemende variabiliteit moeten managen. Minimaal evengoed als Zara, beter dan de rest. Dat is de werkelijke betekenis van fast fashion!
